Osoby starsze coraz sprawniej poruszają się w sieci. Czują się pewniej, ale wcale nie są bezpieczne.
W październiku ukazał się najnowszy raport z corocznego badania pt. Ocena potrzeb w zakresie wsparcia dla seniorów w Polsce*. Jednym z regularnie badanych obszarów była cyfryzacja.
Wyniki zaskakują
Okazuje się, że niemal połowa badanych osób 55+ (47 proc.) praktycznie cały czas jest online, na bieżąco śledzi informacje, wiadomości i powiadomienia. Niewiele mniej (45 proc.) korzysta z Internetu tylko w razie potrzeby np. sprawdzenia informacji czy kontaktu z kimś. Jednocześnie aż 62 proc. badanych czuje się bezpiecznie korzystając z cyfrowych narzędzi, a jeszcze więcej, bo 61 proc. czuje się sieci pewnie! Co ciekawe to wyniki wyższe niż w zeszłorocznym badaniu.
Ostrożności nigdy dosyć
Zdaniem specjalistów te wyniki świadczą o rosnących kompetencjach cyfrowych polskich seniorów. Podkreślają także, że grupa ta nadal wymaga szczególnego wsparcia w zakresie bezpieczeństwa cyfrowego. Seniorzy są wciąż bardziej narażeni na zagrożenia online. Potrzebują edukacji i narzędzi do bezpiecznego poruszania się po sieci.
Seniorzy na celowniku
Dlaczego osoby starsze często padają ofiarą internetowych przekrętów? Powodów jest wiele:
- mniejsza znajomość technologii
- brak doświadczenia w rozpoznawaniu oszustw online
- większa ufność
- izolacja społeczna
- nieaktualne oprogramowanie i zabezpieczenia
- trudności w rozumieniu zagrożeń
Najczęstsze oszustwa online
Phishing – to wyłudzanie poufnych danych w Internecie poprzez podszywanie się pod instytucje lub firmy. Oszuści wysyłają e-maile lub dzwonią, udając oficjalne instytucje. Nigdy nie podawaj swoich danych! Jeśli to telefon z „banku” rozłącz się i sam zadzwoń do swojego banku.
Oszustwa na aukcjach internetowych – dochodzi do nich najczęściej na popularnych portalach sprzedażowych np. Olx, Allegro czy Vinted. Zachowaj szczególną ostrożność, sprawdzaj sprzedawców, podczas transakcji kontaktuj się tylko poprzez platformę, nie klikaj w wysyłane w związku z nimi linki!
„Na wnuczka” – ten sposób wyłudzania pieniędzy polega na podszywaniu się pod bliską osobę i prośbę o pieniądze lub dane. Nie podejmuj pochopnych decyzji! Kontaktuj się z rodziną, policją, osobą, za którą podaje się oszust!
Naciąganie na inwestycje – oszuści zachęcają do inwestycji, obiecując wysokie zwroty. Unikaj pochopnych decyzji i nie podawaj danych, zwłaszcza karty kredytowej!
Bezpłatne szkolenia i porady
W Internecie oprócz zagrożeń znajdziesz także mnóstwo sprawdzonych porad, jak się zabezpieczyć. Wiele firm i instytucji prowadzi własne akcje edukacyjne dla swoich klientów – seniorów. Wśród nich są np.:
- Ministerstwo Cyfryzacji z kampanią „Seniorze – spotkajmy się w sieci”
- operatorzy telekomunikacyjni np.: https://www.orange.pl/view/dlaseniora
- kursy online specjalnie dla seniorów na stronie Urzędu Komunikacji Elektronicznej: https://cik.uke.gov.pl/news/bezpieczny-senior,307.html
- największe polskie banki np.: https://www.pekao.com.pl/strefaseniora/ czy https://www.bnpparibas.pl/strefa-seniora. Nie tylko seniorom polecamy również świetny kryminalny serial audio, który obnaża mechanizmy stosowane przez cyberprzestępców. Przygotował go Mbank, a informacje o nim i platformy, na jakich można go posłuchać, znajdziecie tutaj: https://www.mbank.pl/lp2/2024/w1/samoobronawsieci/audio/
Wiedza na wyciągnięcie ręki
Wiele organizacji senioralnych prowadzi darmowe szkolenia i warsztaty z cyberbezpieczeństwa. Na przykład w listopadzie redakcja wydawnictwa Super Senior w Głubczycach zorganizowała spotkanie dla osób starszych z gminy Głubczyce pod nazwą „Internet bez tajemnic”.
Okazało się, że każdy z uczestników spotkał się już z próbą oszustwa w sieci! Świadomość zagrożeń sprawia, że seniorzy jeszcze bardziej doceniają potrzebę edukacji cyfrowej.
– Chcą korzystać z nowych technologii, ale potrzebują wsparcia i dostosowanych programów edukacyjnych. Taką analizę warto przeprowadzić także w Głubczycach i to nie tylko w zakresie potrzeb cyfrowych. Bo im bliżej znamy nasze lokalne potrzeby, tym łatwiej jest nam na nie odpowiadać – mówi Barbara Górnicka-Naszkiewicz, redaktor naczelna Super Seniora i ekspertka związana z ogólnopolskim raportem „Ocena potrzeb w zakresie wsparcia dla seniorów w Polsce”.
Jeśli jesteś organizatorem podobnych bezpłatnych spotkań, szkoleń, warsztatów – i chciałbyś dotrzeć do zainteresowanych seniorów – napisz do nas na adres: rodzina@opolskie.pl.
Źródło: super-senior.pl, glosseniora.pl seniorapp.pl
*badanie to od 2021 roku organizuje Fundacja Senior App. Przypomnijmy, że Seniorapp.pl to partner Opolskiej Karty Rodziny i Seniora. Cały raport z badania z 2024 roku znajdziecie tutaj.